Techniki komputerowe
Systemy Informacji Geograficznej
M I R R O R ' y
Geography
from Space
The Scientific Nature
of Geomorphology
Oceanography from
the Space Shuttle
Stan
środowiska
w Polsce
National Ecological Network
EECONET - Poland
Glossary of Oceanography and the Related Geosciences with References
Planet Earth and the New Geosciences
|
Forma zaliczenia: zaliczenie praktyczne |
|
Programem objęte są następujące zagadnienia:Celem zajęć jest zaznajomienie i nabycie praktycznych umiejętności w posługiwaniu się podstawowym sprzętem i oprogramowaniem komputerowym na poziomie elementarnym wykorzystywanym na innych przedmiotach w ramach kierunków realizowanych na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM. Absolwent kursu sprawnie posługuje się urządzeniami wejścia - wyjścia, potrafi zarządzać informacją na poziomie podstawowym zarówno w środowisku DOS, jak i Windows; zna podstawy UNIX'a. Zna elementarne zasady tworzenia tekstów, potrafi tworzyć grafikę i wykresy, jak też zastosować mechanizm OLE do łączenia danych z różnych aplikacji. Posiada umiejętność tworzenia dokumentów na potrzeby innych przedmiotów w ramach studiów geograficznych i geologicznych.
- architektura zestawu mikrokomputerowego typu PC i jego peryferia: 2h
- fenomen komputera w XX wieku
- jednostka centralna
- płyta główna
- procesor (CPU, FPU) i koprocesor arytmetyczny
- cache (pamięć podręczna)
- rodzaje pamięci wewnętrznej: ROM, EPROM i EEPROM (Flash EPROM), RAM, DRAM (FPM DRAM, EDO DRAM, BEDO DRAM, SDRAM), SRAM
- nośniki informacji (pamięć zewnętrzna)
- dysk twardy, HDD
- partycja (-e) dysku
- dysk wirtualny
- dysk elastyczny, stacja dyskietek, FDD
- CD-ROM, DVD-ROM, nośniki magneto-optyczne, stacje
- streamer
- organizacja i hierarchiczna struktura zapisu informacji na dysku
- dysk twardy, HDD
- magistrale ISA, EISA, VESA Local Bus, PCI
- kontrolery IDE (AT Bus), EIDE, ESDI, SCSI
- karta graficzna akceleratorowa i koprocesorowa
- karta dźwiękowa
- karta video
- karta sieciowa
- porty (złącza) szeregowe i równoległe, USB
- monitor, CRT, DSTN, TFT
- przekątna ekranu
- rozdzielczość ekranu
- piksel
- regulacja
- filtr ekranowy
- klawiatura
- alfanumeryczna
- funkcyjna
- nawigacyjna
- numeryczna (numeryczno-nawigacyjna)
- kod ASCII
- strony kodowe
- peryferia
- myszka
- listwa zasilająca
- zasilacz UPS
- gniazda sieciowe
- modem
- lokalne i sieciowe drukarki: igłowe, atramentowe, laserowe, termotransferowe i sublimacyjne
- plotery - lokalne i sieciowe
- skaner
- digitizer
- stacje ZIP
- głośniki
- podłączenia kablowe
- technologia Plug and Play (PnP)
- uruchamianie i zamykanie komputera
- komputery przenośne
- ergonomia stanowiska komputerowego; komputer a zdrowie
- komputerowe systemy operacyjne (MS-DOS, Windows, Unix): 1+3+4+1+1=10 h
- definicja i rola systemu operacyjnego: 0,5h
- pliki IO.SYS, MSDOS.SYS, COMMAND.COM
- konfiguracja systemu plikami CONFIG.SYS, AUTOEXEC.BAT
- katalogi i pliki: 0,5h
- struktura katalogów i podkatalogów (katalog główny: root)
- pliki i ich rodzaje
- nazwa właściwa
- rozszerzenia
- dysk i katalog bieżący (roboczy, aktualny)
- ścieżka dostępu do pliku (względna i bezwzględna)
- MS-DOS ver. 6.22: 3h
- polecenia podstawowe - prompt, date, time
- operacje bierne: x:, dir, cd, tree, type
- operacje czynne: format x:, md, rd, deltree, copy, move, ren, del, undelete
- parametryzacja poleceń
- znaki zastępcze (blankietowe, maskujące)
- uruchamiania programów - *.bat, *.com, *.exe
- konserwacja systemu
- systemowa dyskietka "ratunkowa"
- tworzenie kopii zapasowych dysków, dyskietek, katalogów, plików
- usuwanie uszkodzonych klasterów
- defragmentacja dysku twardego
- komunikaty systemowe
- MS Windows: 4h
- wielodostęp i wielozadaniowość systemu
- użytkownicy i hasła
- podstawowe elementy składowe graficznego interfejsu użytkownika
- myszka
- pojedyncze i podwójne klikanie
- rola lewego i prawego przycisku
- chwytanie, przeciąganie i upuszczanie obiektów
- pulpit
- aplikacje Windows i DOS
- ikony
- konstrukcja i elementy okna; operacje na oknach
- przyciski
- paski: tytułu, menu, przewijania
- wybieranie, przesuwanie, skalowanie
- klawisz 'Start'
- myszka
- konfigurowanie środowiska Windows
- panel sterowania (omówienie - bez zajęć praktycznych)
- pasek zadań (omówienie - bez zajęć praktycznych)
- pliki win.ini i system.ini
- pliki konfiguracyjne aplikacji *.ini
- rejestry Windows
- zarządzanie plikami, folderami/katalogami i dyskami; skróty
- podstawowe aplikacje systemu
- uruchamianie programów w środowisku Windows i MS-DOS
- przełączania zadań za pomocą myszki i klawiatury
- rola schowka i jego wykorzystanie między aplikacjami (komunikacja programów)
- OLE - technika łączenia i osadzania obiektów w aplikacjach
- komunikacja w sieci Microsoft Network - udostępnianie zasobów lokalnych (katalogi, drukarka itp.) innym użytkownikom
- wybrane elementy innych systemów operacyjnych dla platformy sprzętowej zgodnej z IBM PC
- pozostałe systemy Windows
- OS/2
- Linux
- podstawy UNIX'a: 1h
- wprowadzenie do systemów UNIX
- UNIX jako system wielozadaniowy i wieloużytkownikowy
- konta i hasła użytkowników (user, logname, passwd, password, UID)
- logowanie, wylogowanie, zgłoszenie systemu, ustawienie typu terminala
- podstawowe polecenia i programy użytkowe
- katalogi główne, operacje kartotekowe i plikowe (ls, cat, df, find, cp, mv, rm, mkdir)
- ścieżka dostępu do pliku/katlogu: względna i bezwzględna (pwd, cd)
- atrybuty i prawa plików dostępu i własności: r, w, x (chown, chmod, chgrp)
- łączniki (dowiązanie) [links] (ln, file)
- inne polecenia podstawowe - man, id, set, setenv, grep, vi, split, exit
- procesy w unixie (ps, top)
- zadania, zatrzymywanie, praca w tle (bg, fg, kill, ^Z)
- operacje na użytkownikach (w, who, finger, users, talk, write, mesg)
- kompresja i archiwizacja plików w unixie (compress, uncompress, tar)
- zagrożenia i systemy zabezpieczeń
- wprowadzenie do pracy sieciowej, protokół TCP/IP
- usługi telnet i ftp
- bezpieczeństwo danych: 0,5h
- przyczyny utraty danych
- działania użytkowników
- uszkodzenia sprzętu
- wirusy komputerowe
- zapobieganie przenoszeniu wirusów
- zapobieganie utracie danych
- testowanie i naprawa nośników informacji
- autozapis
- pliki tylko do odczytu
- hasło
- odzyskiwanie utraconych danych w DOS-ie
- programy undelete i unformat
- odzyskiwanie utraconych danych w Windows 95
- przyczyny utraty danych
- multimedia: 0,5h
- programy systemowe i wspomagające (m.in. Norton Commander, Explorator Windows, ScanDisk, Defragmentator dysków, Wordpad, WinZip - oprogramowanie antywirusowe - panel sterowania - otoczenie sieciowe): 2+2+2+2=8 h
- Norton Commander: 2h
- budowa okna - panele i listwy
- poruszanie się po panelu; przejście między panelami; włączanie i wyłączanie paneli
- klawisze funkcyjne i górne menu
- operacje bierne: zmiana dysku, określenie pojemności dysku oraz ilości wolnego miejsca na dysku, określenie wielkości pliku i czasu jego utworzenia, wyszukiwanie pliku na dysku, zmiana katalogu, wyświetlanie drzewa katalogów, przeglądanie plików
- operacje czynne: tworzenie, zmiana nazwy i usuwanie katalogu/katalogów, kopiowanie, zmiana nazwy i usuwanie pliku/plików, edycja pliku tekstowego.
- konfigurowanie i dodatkowe możliwości
- oprogramowanie Microsoft Office (Word, Excel, Access): 10+10+7=27 h
- Word - edytor tekstów: 10h
- tworzenie dokumentu
- wprowadzanie tekstu
- nawigacja, poruszanie się po dokumencie
- zaznaczanie fragmentów dokumentu za pomocą myszki i klawiatury
- formatowanie dokumentu
- formatowanie tekstu i czcionki
- formatowanie akapitu
- zmiana atrybutów czcionki i akapitu
- ustawianie tabulatorów
- elementy formatu strony - marginesy, stopki, nagłówki
- operacje na fragmentach (blokach) tekstu - wycinanie, kopiowanie, wstawianie
- korzystanie ze stylów
- kreatory i szablony
- automatyczny spis treści
- tworzenie i formatowanie tabel
- umieszczanie innych obiektów (np. wykresów) w tekście
- tworzenie rysunków i efektów specjalnych
- sprawdzanie pisowni i dzielenie wyrazów
- drukowanie dokumentu
- otwieranie, zapisywanie i konwersja dokumentów
- praca z wieloma dokumentami na raz
- przenoszenie fragmentów tekstu do innych dokumentów i aplikacji
- Excel - arkusz kalkulacyjny: 10h
- ogólna koncepcja i stosowane konwencje
- wprowadzanie danych i edycja zawartości komórek
- zaznaczanie bloków arkusza
- przenoszenie i import danych
- wpisywanie formuł
- formatowanie danych, komórek
- sporządzanie wykresów
- organizacja skoroszytów
- wyszukiwanie zawartości
- sortowanie i zarządzanie listami danych
- tworzenie raportów
- tabele przestawne
- drukowanie arkusza i wykresu
- otwieranie, zapisywanie i konwersja dokumentów
- praca z wieloma arkuszami na raz
- przenoszenie segmentów danych do innych arkuszy i aplikacji
- Access - baza danych: 7h
- teoria baz danych
- projektowanie baz danych
- proces przejścia od faktów w świecie rzeczywistym do schematu bazy danych
- ideogramy obiektowo-związkowe
- konceptualny schemat bazy danych i definiowanie więzów integralności
- relacyjne bazy danych
- wprowadzenie do relacjnych baz danych
- pojęcie bazy danych i tabeli
- relacje pomiędzy tabelami
- operacje na relacjach
- schematy relacyjne
- zależności funkcyjne
- postacie normalne schematów relacyjnych
- sieciowe i hierarchiczne bazy danych
- użytkowanie baz danych
- modele systemów baz danych i rodzaje ich uzytkowników
- operacje nie zmieniające (wyszukiwanie) i zmieniające stan bazy danych
- formułowanie pytań i operacje na relacjach w języku SQL
- implementacja bazy danych
- reprezentacja rekordów i kluczy w bazie danych
- realizacja ścieżek dostepu do rekordów
- implementacja dostępu do pliku bazy danych za pomocą indeksu
- projektowanie baz danych
- podstawowe procedury Accesa'a
- zapytania parametryczne i grupujące, podzapytania
- tworzenie nowej bazy danych - praca z formularzem prostym i zespolonym
- elementy złożone w formularzach
- przeglądanie i modyfikacja istniejących danych - postać listy
- tworzenie zapytań - wyszukiwanie danych
- sporządzanie i formatowanie raportów z zapytań parametrycznych i grupujących
- SQL - zapytania baz danych oraz do wielu tabel i podzapytania
- otwieranie, zapisywanie i konwersja dokumentów
- teoria baz danych
- oprogramowanie graficzne (Paint, Paint Shop Pro, CorelDraw): 1+2+3=6 h
- teoria grafiki komputerowej
- fizyczne i fizjologiczne aspekty percepcji obrazów
- sprzęt do przetwarzania grafiki - ogólna budowa, zasady działania i parametry pracy
- karty graficzne i karty video
- monitory
- pamięci zewnętrzne dla przechowywania i przenoszenia plików graficznych
- skanery
- techniki skanowania, retuszu i reprodukcji grafiki
- urządzenia do otrzymywania kopii trwałych
- panele projekcyjne i video projektory
- cyfrowe aparaty fotograficzne
- geometria obrazów
- wizualizacja obrazów
- modele barw dla grafiki rastrowej
- pojęcie barwy
- model RGB
- model CMYK
- model HSV
- tekstury
- animacje
- modele barw dla grafiki rastrowej
- metody kompresji grafiki
- algorytmy kodowania bezstratnego
- algorytmy kodowania modyfikującego obraz
- podstawowe formaty plików grafiki rastrowej
- przegląd oprogramowania dla przetwarzania grafiki
- oprogramowanie do przetwarzania grafiki rastrowej i wektorowej
- oprogramowanie do tworzenia prezentacji multimedialnych
- grafika na stronach WWW
- oprogramowanie do wizualizacji danych naukowych
- programy wspomagające projektowanie
- programowanie przetwarzania grafiki
- elementy DTP
- Paint Shop Pro - grafika rastrowa
- środowisko pracy
- pasek narzędziowy
- palety: narzędzi, kontrolna, kolorów, warstw, przełączanie palet
- okno histogramu
- łączenie i rozdzielanie kanałów
- automatyczna konwersja formatów
- zrzuty ekranu (różnice w zrzutach)
- tworzenie prostej grafiki
- tworzenie obrazu od początku (wymiary obrazu i określenie liczby kolorów)
- rysowanie swobodne oraz linii i kształtów (prostokąty, kwadraty, elipsy, okręgi)
- korzystanie z siatki i linijki
- wybór kolorów
- zliczanie, zmniejszanie i zwiększanie kolorów
- pędzel umożliwiający narysowanie dowolnego kształtu lub wzoru (korzystanie z opcji palety kontrolnej [Brush Tip]: wielkość, kształt, własny pędzel, określanie charakterystyki pędzla)
- zmiana tekstur papieru
- inne opcje rysowania (aerograf, wypełnianie, własny deseń, gumka, retusz)
- zapisywanie efektów pracy
- edycja rysunków i fotografii
- retuszowanie fotografii i usuwanie skaz obrazu
- narzędzia zaznaczania
- zmiana rozmiarów i rozszerzanie obrazu
- efekty specjalne
- operowanie odpowiednią liczbą kolorów
- mieszanie obrazów przy wykorzystaniu arytmetyki obrazu (funkcja, kanał, modyfikatory)
- rodzaje deformacji
- efekty: Buttonize, Chisel, Cutout, Drop Shadow
- cień z perspektywą
- filtry (standardowe, dodatkowe, porównanie filtrów, filtry użytkownika)
- wzorniki [Picture Tubes] (używanie, przeglądanie i porównanie wzorników, określanie skali, tryb ciągły i losowy, tworzenie własnych wzorników)
- korekcja i retuszowanie zdjęć
- korekcja: kolorów, gamma, tonalna oraz barw z wykorzystaniem ustawień HSL i RGB
- rozjaśnianie i poprawianie kontrastu
- funkcje histogramu: Equalization i Stretch
- rysunek wielowarstwowy
- koncepcja warstw, paleta warstw, nadawanie nazw warstwom
- kiedy i jak korzystać z warstw?
- tworzenie wielowarstwowych obrazów
- tworzenie tła
- wklejanie obrazów
- maskowanie obiektu
- warstwy kosmetyczne
- tworzenie animacji
- tworzenie animowanych GIF-ów
- korzystanie z warstw do tworzenia animowanych GIF-ów
- optymalizacja animowanych GIF-ów
- dostosowywanie palety kolorów i nadawanie atrybutu przezroczystości
- odtwarzanie ciągłe
- przesunięcia obrazu i tekstu
- środowisko pracy
- CorelDraw - grafika wektorowa
- wprowadzenie
- grupy obiekty i krzywe
- organizacja obszaru roboczego
- wypełnienia
- bitmapy
- praca z tekstem
- ustawianie obiektów na stronie
- kontury i podcienie
- tworzenie i stosowanie mieszanin
- druk i wymiana plików
- podstawy Internetu (telnet - ftp, e-mail, X-terminal, WWW - wyszukiwanie informacji): 1+1+1+4=7 h
- podstawy Internetu
- wprowadzenie do sieci Internet i Intranet
- definicja Internetu
- sieci komputerowe lokalne LAN i rozległe WAN
- topologie sieci
- architektura klient - serwer
- protokoły komunikacyjne
- działanie protokołu TCP/IP - adresowanie komputerów
- adresy/nazwy komputerów w Internecie; zasada działania DNS
- sposoby podłączenie się do Internetu
- sposób przesyłania danych w Internecie
- sposoby dostępu
- zasada działania aplikacji obsługujących internet
- podział narzędzi
- podstawowe usługi sieciowe
- strategie efektywnego wykorzystania sieci
- problem bezpieczeństwa w internecie
- telnet - podstawowa usługa dostępu
- obsluga serwera internetowego - telnet
- praca na koncie przez telnet
- zmiana hasla dla własnego konta
- ftp - przesyłanie plików
- obsluga serwera internetowego - ftp
- obsługa archiwów przez anonimowego ftp
- obsługa programu ftp pod Windows
- wgrywanie przez ftp plików na swoje konto/dysk
- e-mail - elektroniczna poczta
- obsługa poczty w Internecie
- adresowanie poczty, szukanie adresów w Internecie
- protokoły obsługi poczty: SMTP, POP3
- obsługa kont pocztowych przez WWW
- przesyłanie danych nietekstowych
- obsługa programów pod Windows - Eudora, Netscape Mail
- obsługa list dyskusyjnych w Internecie
- sieć serwerów USENET'u
- podłączanie się do serwera news'ów
- przeglądanie drzewa grup dyskusyjnych
- subskrybowanie grup
- wysyłanie listów na forum grupy
- przeszukiwanie archiwów news'ów w Internecie
- WWW - przeglądarki sieciowe
- zasoby WWW Internetu
- zasada adresowania stron
- obsługa przeglądarki WWW Netscape Communicator
- publikacja danych wewnątrz organizacji - Intranet
- przesyłanie danych przez strony WWW
- dynamiczne strony w internecie
- dostęp do baz danych przez strony WWW
Literatura:
- Włodzisław Duch, 1997. Fascynujący świat komputerów. Wydawnictwo Nakom, Poznań
- Włodzisław Duch, 1997. Fascynujący świat programów komputerowych. Wydawnictwo Nakom, Poznań
- Tracy LaQuey, Jeanne C. Ryer, 1994. Internet i okolice. BIZNET Poland, Inc., Warszawa.
- Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych ECDL.